Авыл җирлеге

423721, ТР, Минзәлә райоы, иске Матвеевка авылы, Советская урамы, 16 нчы йорт. Телефон: 8(85555) 2-94-25.

 

Административ үзәге – Иске Матвеевка авыл җирлеге.

Авыл җирлеге составына Иске Матвеевка, Иске Александровка, Калморза авыллары керә. Иске Матвеевка авыл җирлеге Актаныш муниципаль районы һәм Минзәлә муниципаль районының Иркәнәш, Бикбау, Аю һәм Николаевка авыл җирлекләре белән чиктәш.

Иске Матвеевка авылы чиге Актаныш муниципаль районы һәм Минзәлә районының Иркәнәш, Иске Матвеевка авыл җирлекләре кисешкән урында, Яту авылыннан 1,1 чакрым төньяк-көнчыгышка таба; алга таба чик Яңа Айман-Иске Матвеевка автоюлы кисешкәнгә кадәр 1 чакрымга төньяк-көнбатышка таба; алга таба чик Ык елгасы белән кисешкәнгә кадәр төньяк-көнчыгыш юнәлештә калкулыклар буйлап уза; аннары Ык еласы тугайлары буйлап агым буенча аска таба Актаныш муниципаль районы һәм Бикбау авылыннан төньяк-көнчыгыш юнәлештә, 5 чакрым ераклыкта урашкан Минзәлә мунициаль районының Бикбау, Иске Матвеевка авыл җирлекләре кисешкән урынга кадәр суыла; аннан соң 10 чакрымга, урман посадкасының көнчыгыш почмагына кадәр, аннары урман посадкасы буйлап көнбатышка борыла, посдаканың көнбатыш почмагына җиткәч, М7-Бикбау автоюлы юнәлешендә төньяк-көнбатышка таба борыла; алга таба урман посадкасы юнәлешендә 1,8 чакрымга көнбатышка борыла, урман посадкасына җиткәч, аның буйлап 1,8 чакрымга көньякка таба борыла, аннан соң 1,1 чакрымга көнбатышка таба, урман посадкасының төньяк чигенә кадәр, алга таба көнбатышка, 0,8 чакрымга көньякка урман посадкасы буйлап М-7 федераль юлы юнәлшенедә, М-7 автоюлына җиткәч, М-7 автоюлы буйлап 2,1 чакрымга төньяк-көнбатышка борыла; алга таба 0,9 чакрымга көнбатышка урман посадкасына кадәр, алга таба 1,2 чакрымга көньякка, Камышлы елгасы аркылы чыга; аннары 1,9 чакрымга көньяк-көнчыгышка, урман посадкасы буйлап басу уртасындагы мүкле сазлыкка борыла, аннары, 2,2 чакрым исемсез инеш үзәненә кадәр узгач, 5,5 чакрымга көньяк-көнбатыш юнәлештә Степановка авылыннан көньяк-көнбатышка 2,3 чакрымда урнашкан Аю, Николаевка һәм Иске Матвеевка авыл җирлекләре кисешкән ноктасына; алга таба чик Ык елгасына кадәр көньякка борыла һәм Ык елгасы аркылы чыгып, Актаныш муниципаль районы һәм Минзәлә районының Иркәнәш, Иске Матвеевка авыл җирлекләре кисешкән урынга юнәлә.

Климаты – уртача континенталь, җылы, кайчак эссе җәйле һәм уртача салкын кышлы. Гыйнварның уртача температурасы 9иң салкын ай) – 25С, июльнеке (иң эсс ай) - +25С. авыл җирлеге территориясендә туфрак уңдырышлы – кара туфраклы.

 

Минзәлә муниципаль районының Иске Матвеевка авыл җирлеге мәйданы Түбән Кама сусаклагычы акваториясен исәпләмичә 6128 га тәшкил итә.

2018 елның 1 гыйнварына Иске Матвеевка авыл җирлегендә 235 хуҗалык исәпләнә, барлыгы 556 кеше яши.

 

Иске Матвеевка авыл җирлеге составына өч торак пункт: Иске Матвеевка, Иске Александровка, Калморза авыллары керә.

Административ үзәге – Иске Матвеевка авылы.

Бүген Иске Матвеевка урнашкан урында Кәҗә исемле татар авылы булган. Бу 1735 елның 19 мартында, 1746 елның 1 февралендә, 1750 елның 3 ноябрендә Минзәлә воевода канцеляриясендә ачылган эш кәгазьләрендә раслана, аларда сүз шушы авыл татарлары хакында бара. Кәҗә авылыннан күп кенә крестьяннар 1773-1775 елларда барган Крестьян сугышында катнашкан. Истәлекләрдән күренгәнчә, авылда ике мәчет эшләгән. Татарлар ияләнгән урыннарыннан күчеп, ата-бабалары каберләрен, йорт-җирләрен калдырып китәргә, башка яшәү урыны эзләргә мәҗбүр булганнар, чөнки ул җирләрне абыйлы-энеле Можаровлар сатып алган. Аларның биләмәләре бик зур булган. Авыл шушы җирләрне сатып алучы, соңрак җирле халыкны – татарларны куып, бирегә үз крестьяннарын күчергән, безгә билгеле булган Можаровларның икенче буын вәкиле – Матвей Евменьевич исеме белән атала башлый.

XIX гасыр ахырында 110 крестьян хуҗалыгы товариществога берләшеп, Крестьян поземелье банкыннан алган ссуда хисабына 797 дисәтинә җир сатып алалар.

1870 елда авылда су тегермәне, ике кирпеч заводы эшли башлый, 1885 елда 3 крахмал заводы, 2 патока (бәрәңге балы) заводы, ә 1906 елда ашлык саклау өчен ике кибет ачыла, тимерче алачыгы, алты кибет, кабак эшли, икенче су тегермәне эшли башлый.1885 елда авылда приход-чиркәү мәктәбе эшли. 1912 ела авылда земский китапханә ачыла.

Колхоз 1929 елда оеша, аңа “Кызыл Ык” дип исем кушалар. Әмма билгеле сәбәпләр аркасында ул таркала. Кабаттан колхоз 1931 елның февралендә оеша. 1944 елга чаклы сельхозартель мөстәкыйль хуҗалык булып санала. Шул язда аны ике колхозга бүләләр. Аларның берсе элекке исемдә кала, аңа 1595 га җир беркетелә, 88 хуҗалыкта 418 кеше яши. Икенчесенә “Авангард” исеме бирелә, хуҗалыкның җир мәйданы 1571 га тәшкил итә, 102 йортта 441 кеше яши.

1950 елда шушы ике хуҗалык һәм “Дружные ребята” колхозы Петровка авылы үзәге белән берләштереләләр. 1961 елда эреләнгән хуҗалыкны “Гигант” колхозына кушалар. 1987 елда Иске Матвеевка һәм Петровка авыллары бу колхоздан аерылып чыгып, Гордов исемендәге колхоз булып яши башлыйлар.

1920 елга кадәр авыл – Уфа губерниясенең Минзәлә өязе Матвеевка волосте үзәге, 1920-1924 елларда – ТАССРның Минзәлә кантоны волосте үзәге, 1924-1930 елларда Минзәлә волостена керә, 1930-1944 елларда – Матвеевка район үзәге, 1954 елның 19 ноябреннән янәдән Минзәлә районы составында.

Шушы исемдәге рус авылы барлыкка килгәнгә кадәр бу урында Камыштамак исемле татар авылы була. 1773-1775 еллардагы Крестьян сугышында бу авылдан 24 ясаклы татар катнаша. Авылның соңрак Можарово, Екатериновка, Иллирионовка авыллары урнашкан көнчыгыш ягын 1771 елда отставной Евгений Григорьевич Можаров сатып ала. Ә көнбатыш яктагы җирләрне агалы-энеле Матвей һәм Никита Можаровлар сатып ала. Камыштамак авылы җирләре купчийга кертелми, шул сәбәпле, авылның ясаклы татарлары үз җирләрендә кала. Әмма бу озакка бармый. Биредә хуҗа булган һәм үз крестьяннарын күчергән дүрт туганның берсе – Алксандр Алексеевич истәлегенә авылны Александровка дип атый башлыйлар.

Торак пункт Казан-Уфа автотрассасыннан ике чакрымда, Минзәлә район үзәгеннән 23 чакрымда, көньяк-көнбатышта, Ык елгасының уңъяк ярына урнашкан, Круглое Поле тимер юл станциясенә кадәр 88 чакрым ераклыкта.

Бу авыл исеме шушы авылга нигез салган кеше исеменнән барлыкка килгән.

Бүгенге көндә авыл яңа урында урнашты. Түбән Кама сусаклагычы төзелүгә бәйле рәвештә, калморзалыларга беренчел гомер иткән урыннарын, ата-балалары җирләнгән зиратларны калдырып, яңа урынга күчәргә туры килде. Авыл Минзәлә район үзәгеннән 23 чакрымга көньяк-көнбатышкарак, Ыкның сул кушылдыгы булган Камышлы елгасының сул ярына урнашкан. Круглое Поле тимер юл станциясе 106 чакрым ераклыкта. Казан-Уфа трассасы авылдан көнбатышкарак уза. Торак пункт Уфа Приказ избасы кенәгәсендә 1706 елда теркәлгән. Документта эш кәгазьләрен авыл халкы исеменнән алып баручы Ханморза Азаматов исеме атала. Бәлки, нәкъ шул кеше торак пунктка нигез салгандыр да. Бу нисбәттән бераз арткарак чигенергә кирәк. Авыл картлары бу торак пунктка Ханморза атлы кеше нигез салып, авыл шул исем белән атала дигән фикердә. Моңа дәлил итеп алар авыл читендәге Хан зиратын, Хан кичүен китерә.

Калморзалылар иген игү, терлек асрау, умартачылык белән шөгыльләнә. 1929 елда оешкан колхоз 1930 елның апрелендә таркала. Кабаттан аны шул ук елның көзендә төзиләр. Башта колхозга авыл исеме белән “Калморза” дип исем бирәләр, 1935 елның 6 ноябрендә исә “Кызыл яр” дип үзгәртәләр. Калморза халкы колхозга керергә бик атлыгып тормый, 1934 елда 81 хуҗалыкның 22 се колхозга керә, калганнар единоличниклар булып кала, әмма соңыннан барысы да күмәк хуҗалыкка кертелә. Яңа урынга күчкәч, калморзалылар Иске Александровкада яшәүче рус халкы белән бергә “Красный Курган” дип аталучы бер хуҗалыкта хезмәт куялар.

 

Башкарма комитет иске матвеевка авыл җирлеге башлыгы:

423721, Татарстан Республикасы, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка авылы, Советская урамы, д. 16, тел. 8 (85555) 2-94-25,

Башкарма комитеты җитәкчесе, Башлыгы иске матвеевка авыл җирлеге башлыгы - Айрат Хәлил улы Нуриев.

 

« ҖЧҖ, Калморза»:

423726, ТР, Минзәлә районы, Калморза ур., Новая ур., 52, телефон 8(85555) 2-99-42,

идарәче - Гумеров Илфак Галимҗан улы.

 

МББУ Матвеевская урта гомуми белем бирү мәктәбе:

423721, Татарстан Республикасы, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка, Горький ур., д. 5, тел. 8 (85555) 2-94-10,

директоры Матвеевской төп гомуми белем бирү МӘКТӘБЕ - Минникаева Лилия Михайловна

 

МБ БАЛАЛАР Матвеевский балалар бакчасы «Омет»:

423721, ТР, Минзәлә районы , авылы, Иске Матвеевка, Горький ур., 5,

мөдире – Новичкова Татьяна Васильевна,

өлкән тәрбияче - Шаймухаметова Алия Римовна.

 

ГКУ "Социаль приюты, балалар һәм яшүсмерләр өчен "Тургай" Минзәлә муниципаль районында Татарстан Республикасы"

423721, ТР, Минзәлә районы , авылы, Иске Матвеевка, Больничная ур., д. 7.

директор - Исхаков Илгиз исхак кызы.

урынбасары - Хөсәенова Ләйсән Наилевна.

 

Староматвеевская авыл китапханәсе:

423721, ТР, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка, Горький ур., 5,

мөдире СБ - Филимонова Мусаяра Акраметдиновна.

 

Староматвеевский мәдәният йорты: 

423721, ТР, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка авылы, Советская урамы, 16 йорт,

мәдәният йорты директоры - Нуриева Гөлнара Фирдависовна.

 

Матвеевский ФАП:

423721, ТР, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка авылы, Советская урамы, д. 7 , тел. 8(85555) 2-94-18,

фельдшер - Файдров Сирин Ринасович.

 

Матвеевское почта элемтәсе:

423721, ТР, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка авылы, Советская урамы, д. 16, тел. 8 (85555) 2-94-45,

начальнигы оешкан җинаятьчел төркеме - 

почтальон - Касаткина Валентина Петровна

 

Матвеевская АТС Минзәлә ФИЛИАЛЫ:

423721, ТР, Минзәлә районы, авылы, Иске Матвеевка авылы, Советская урамы ур., 16а, тел. 8(85555) 2-94-45

 

Иске. Александровка авыл китапханәсе:

423726, ТР, Минзәлә районы, Калморза ур., Новая ур., 20Б,

мөдире СБ - Амирзянова Хамдия Шаех кызы.

 

Иске.Александровка почта элемтәсе:

423726, ТР, Минзәлә районы, Калморза ур., Новая ур., 20Б, тел. 8(85555) 2-99-45, 

начальнигы оешкан җинаятьчел төркеме - Әхмәтова Индира Шарифзяновна

 

Иске.Александровский ФАП:

423726, Татарстан Республикасы, Минзәлә районы, Калморза ур., Новая ур., 20Б. тел. 8(85555) 2-99-36,

ФАП мөдире - Госманова Татьяна Владимировна.

 

Калмурзинский Авыл клубы:

423726, ТР, Минзәлә районы, Калморза ур., Яңа. д. 20Б, тел. 8(85555) 2-99-06,

мөдире СК - Фәхриева Гөлшат Шаех кызы.