Үзара салым – ул игелекле эшләр һәм үзебез яши торган территориягә өстәмә инвестицияләр

Фәрит Мөхәммәтшин үзенең эшлекле визиты вакытында “Ме­беЛев” балалар мебеле җитештерү фабрикасында булды, аның эшчәнлеге белән танышты. Әлеге предприятие 2010 елдан бирле балалар мебеле – автомобиль рәвешендә үзенчәлекле кровать­лар җитештерү һәм сату белән шөгыльләнә. 2016 ел ахырында биредә җитештерелгән товар Евро­па базарына чыккан. 2015 елда фа­брика “Кече һәм урта эшмәкәрлек субъектларына финанс ярдәме фонды” аша 1 млн сум күләмендә микрозайм алган. 6 ел эшләү чо­рында биредә эшләүчеләр саны 80 кешегә җитте.

Парламент җитәкчесе пред- приятиенең үз продукциясен ни рәвешле рекламалавы белән кы­зыксынды.

– Нигездә Интернет аша, соци­аль челтәрләр ярдәмендә, – диде бу уңайдан предприятие директо­ры Дамир Каюмов.

Аннары Дәүләт Советы рәисе республика программасы буенча капремонттан соң эшләп килүче гимназиядә уку-укыту, тәрбия про­цессы, балаларның туклануы белән танышты, яңа мастерскойны, бию залын, авылдан килеп укучы бала­лар яши торган тулай торакны ка­рады. Биредә уку өчен генә түгел, балаларның бар яклап үсеше өчен дә бөтен шартлар тудырылган бу­луын зур канәгатьлек белән әйтте.

Сессия башланыр алдыннан Фәрит Мөхәммәтшин ТР муници­паль берәмлекләр Советы Ассоциа­циясе рәисе Минсәгыйть Шакиров, ТР җир һәм милек мөнәсәбәтләре министры Азат Хамаев, район башлыгы Айдар Салахов белән район мәдәният сарае фойесын­да урнаштырылган җирле товар җитештерүчеләрнең, кече һәм урта бизнес вәкилләренең эшчәнлеге буенча презентацияләр белән та­ныштылар. Фәрит Хәйруллович районның промышленность мәйданчыклары үстерү юлы бу­енча баруына, яңа технологияләр кертелүенә канәгатьлеген белдер­де.

Дәүләт Советы рәисе район Со­веты сессиясе эшендә катнаш­ты. Сессия район башлыгы Ай­дар Салаховның отчет доклады белән башланды. Ул муниципаль районның 2016 елдагы социаль- икътисадый үсеш нәтиҗәләре һәм 2017 елга бурычлар турында сөйләде.

Айдар Салахов үзенең чы­гышында районның 2030 елга кадәрге социаль-икътисадый үсеш Стратегиясендә дә чагылыш тапкан үсеш нокталары белән таныштыр­ды.

– Якындагы 15 елда безнең икъ­тисадый сәясәт тармакларны фор­малаштыру һәм үстерүгә, яңа про­дуктлар, технологияләр, хезмәтләр булдыру максатыннан аларның бердәмләшеп эшләвен көчәйтүгә юнәлдереләчәк. Минзәлә бизнесны алып бару һәм инвестицияләр салу өчен, шул исәптән башка регионнар өчен дә, комфортлы территория буларак үзенең позицияләрен ны­гытачак, дип билгеләп үтте район башлыгы.

Узган елгы нәтиҗәләргә йомгак ясаганда район башлыгы Айдар Салахов икътисадый кыенлыклар­га карамастан, 2016 елның район өчен уңышлы һәм нәтиҗәле булуын билгеләп үтте.

– Шунысы куанычлы, агробиз­нестан беркем дә китми. Табыш күләме, фермерлар саны елдан ел арта, диде ул.

Кадрлар проблемасын хәл итүдә уңай мисал сыйфатында шундый дәлил китерде: югары белем алган­нан соң фермерларның балалары ата-аналарының эшләрен дәвам итәргә районга әйләнеп кайталар, дип ассызыклады.

Шәхси хуҗалыкларда мөгезле эре терлекләр саны буенча уңай динамика булуга карамастан, сыерларның саны кимү күзәтелә. Шәхси хуҗалыкта сыерлар са­нын арттыруда, район башлыгы фикеренчә, сөт сатып алу бәяләре мөһим роль уйный.

 – Бер килограмма сөтне 20 сум­нан да түбәнрәк бәядән җыюга юл куелырга тиеш түгел дип саныйм, – диде Айдар Салахов.

Авыл хуҗалыгы турын­да сөйләгәндә максатчан программаларның роле турында әйтеп үтелде. Соңгы еллар эчендә районда 32 млн сум грант сред­стволары кулланылган.

– Көндәшлеккә сәләтле икъ­тисад халыкның тормыш сыйфа­тын яхшыртуның нигезе булып тора. 2016 елда район пози­тив нәтиҗәләргә иреште, – дип билгеләп үтте Айдар Салахов.– Эчке территориаль продукт узган елга караганда 5 процент үсеш белән 6, 4 млрд сумга кадәр артты.

Шул ук вакытта хәл ителмәгән мәсьәләләр дә күп. Бигрәк тә юл төзелешендә. Гөлек, Тулбай, Ду­сай Кичү, Яңа Маҗын авылларын­да шул проблема. Район башлыгы Фәрит Мөхәммәтшиннан әлеге участокларны республиканың юл төзелеше программасына кертүдә ярдәм итүен сорады. Шу­лай ук шәһәрнең иске һәм яңа өлешләрендә үзәкләштерелгән канализация челтәрләре буен­ча проблема булуы турында да әйтелде. Хәзерге канализация челтәрләре һәм чистарту корыл­малары реконструкцияләү һәм модернизацияләү буенча зур эшләр башкарылуын таләп итә, диелде. Шулай ук район баш­лыгы тагын бер проблеманы күтәрде, Садак һәм Элеватор­ный бистәләрендә газ челтәре кертүдә дәүләт ярдәме таләп ителүен әйтеп үтте.

Айдар Салахов шулай ук мәгариф, сәламәтлек саклау систе­масын үстерү, башка өлкәләрдәге төп үсеш юнәлешләре турын­да мәгълүматлар җиткерде. Шәһәрдәге мәктәпләрдә баш­лангыч сыйныфларда 295 бала икенче сменада укырга мәҗбүр, әлеге проблеманы чишү өчен яңа мәктәп төзергә кирәк, диелде до­кладчы чыгышында.

Фәрит Мөхәммәтшин баш табибның үтенече игътибар­га алынуын әйтте һәм балалар аз туу һәм үлемнең күп булу сәбәпләрен күрсәтте.

– Табибларның әзерлеге торы­шы, аларның эшчәнлеген квали­фикацион яктан бәяләү уртача республика күрсәткеченнән дә калыша. Һәм бу шушы фонда ки, сәламәтлек саклау объектларын заманча җиһазлар белән тулы­ландыруга без республика бюд­жетыннан дистәләрчә миллионла­ган сумнар бүлеп бирдек, – диде Дәүләт Советы рәисе.

Югары Тәкермән авыл җирлеге башлыгы Алия Шәрипова дәүләт программалары нигезендә җирлекнең инфраструктурасы арту – йортлар, социаль объектлар төзелү турында бәян итте. Авыл җирлегендәге социаль проблема­лар хакында сөйләгәндә, район үзәгендә шәхси хуҗалыкларда җитештерелгән авыл хуҗалыгы продукциясе белән сәүдә итү өчен яңа таләпләргә туры китереп җиһазландырылган урын булды­рырга кирәклеген дә телгә алды. Тагын бер мәсьәләне кузгатты – авыл җирлекләрендә су башняла­рын лицензияләү процедурасын финанслау механизмын респу­блика дәрәҗәсендә эшләп тор­мышка ашырып булмасмы, дигән үтенечен җиткерде. Сессиядә чы­гыш ясап, ТР икътисад министры урынбасары Наталья Таркаева эшмәкәрлек өлкәсендә районның ни рәвешле эшләвен бәян итте.

Тауасты Байлар авыл җирлеге депутаты Язкәр Биҗанов сессиядә катнашучы барлык депутатлар исеменнән Коноваловка авылын­да «Камский Бекон» дуңгызчылык комплексы төзелешенә кагы­лышлы мәсьәләне күтәрде. Чы­гышын йомгаклап, ул респу­блика хөкүмәте җирле халык мәнфәгатьләрен исәпкә алып, дөрес карар кабул итәр дигән теләген җиткерде.

Фәрит Мөхәммәтшин Минзәлә районының да республика үсеше өчен зур өлеш кертүен ас­сызыклады, агымдагы ел катла­улы булуга карамастан, авырлы­кларны җиңеп чыгу өчен туплан­ган потенциалны акыл белән файдаланырга кирәклеген белдерде. Район бюджетының 70 процентка республикадан дотацияләнүен дә әйтеп ү тте.

Дәүләт Советы рәисе үзара са­лым буенча республика програм­масында минзәләлеләрне актив­рак катнашырга чакырды.

– Әгәр сез бу юнәлештә эшләсәгез, һәрбер авылда һәм шәһәрдә иң кискен мәсьәләләрне хәл итү өчен сезнең зур сумма­ларыгыз булыр иде. Үзара салым – ул игелекле эшләр, һәм сез яши торган территориягә өстәмә инвестицияләр, – диде.

«Камский Беконга» карата үз позициясен белдереп, район­га инвестицияләр кирәклеген әйтеп узды.

– Без район җитәкчелеге алды­на инвестицияләр эзләү, салым базасын арттыру бурычын куя­быз. Әгәр проектны кире кагасыз икән, районга инвестицияләр җәлеп итү өчен башка юллар һәм проектлар тәкъдим итәргә кирәк. Халык фикеренә колак салмый­ча һәм экологик экспертизадан башка төзелешне беркем дә баш­ламаячак, – диде ул.

Сессия ахырында Фәрит Мөхәммәтшин һәм Минсәгыйть Ша­киров бер төркем минзәләлеләргә дәүләт бүләкләре тапшырдылар.

акцент

Соңгы елларда медицина җиһазларын ремонтлауга һәм алуга якынча 40 млн сум акча бүленеп бирелүгә карамастан, районга яңа балалар поликлиникасы һәм кабул итү-диагностика бүлекчәсе кирәк. Бу хакта үз чыгышында район үзәк хастаханәсе баш табибы Илдар Мансуров җиткерде.

Отчет елында сәламәтлек саклау торышы буенча район 41 нче позициядән 15 нче позициягә күтәрелде. Әмма үлүчеләрнең балалар туу саныннан күбрәк булу факты халык сәламәтлеге сагында торучыларда борчу тудыра. Баш табиб тагын бер проблемага тукталды: район үзәк хастахәнәсенең табиблар белән тулыландырылуы 52 процент тәшкил итә. Төп сәбәпләрнең берсе – табибларны торак белән тәэмин итә алмау. Аренда торагы программасының районда тормышка ашырылуы һәм торак алу өчен бүлеп бирелә торган грантның 1 млн. сумга кадәр арттырылуы кадрлар дефицитын чишәргә ярдәм итәр дигән өметләрен уртаклашты баш табиб.